De vele verschillende geledingen van de maatschappij hebben vandaag getuigd over hun steun aan het project Broeklin. Deze coalitie ziet ruime regionale baten voor de gehele Noordrand door dit zeer ambitieuze maar gewogen project. Vlaams minister Ben Weyts, bevoegd voor de Vlaamse Rand, en lokale bestuurders hebben vandaag – als antwoord op de relance vanuit de maatschappij - hun principiële steun uitgesproken. Het gaat om een belangrijk momentum, want het openbaar onderzoek is afgerond en de laatste bezwaren zijn in beeld.
Anderhalf jaar na de voorstelling van de ambitienota ‘De Broeksite en de Vlaamse Kanaalzone ten Noorden van Brussel’, liggen concrete plannen op tafel om de noodzakelijke stedelijke omslag in het reconversiegebied Vilvoorde-Machelen te realiseren. Aanjager van de reconversie is de circulaire werkwinkelwijk Broeklin in Machelen, een concept van professor Alexander D’Hooghe, waar projectontwikkelaar Uplace zijn schouders heeft onder gezet als private investeerder.
Tijdens een twee jaar durend continu overleg is rond dit maatschappelijk project een brede coalitie ontstaan uit diverse milieus: ondernemers, sociaaleconomische organisaties, de milieubeweging, de middenstand, de culturele sector, de academische wereld, etc. Zij wensen vandaag hun collectieve steun uit te spreken en de overheden te vragen om deze relance van onderuit, mogelijk te maken.
Professor en architect Alexander D’Hooghe ziet dat de coalitie bijna alle geledingen van de maatschappij vertegenwoordigt: “Het draagvlak strekt zich bijzonder breed uit. Van werkgevers tot de groene beweging. Zij vragen vandaag bestuurlijke steun voor Broeklin als een kritisch onderdeel dat nú klaar staat om de regio te transformeren: met een groot park, een circulaire standaard voor België, een multimodale aanpak zonder gelijke en 3250 nieuwe jobs. Hun vraag is eenvoudig: mógen we vooruitgaan?”
Vlaams minister van de Vlaamse Rand Ben Weyts is hoopvol over de kansen die het project biedt aan de regio. “Lange tijd leek het alsof je in onze regio geen twee stenen meer op elkaar kon krijgen. Ambitieuze projecten raakten maar niet van de grond. Maar dat begint te veranderen. We hebben het conflictmodel ingeruild voor een samenwerkingsmodel. Dit project kan een beruchte schandplek transformeren in een bloeiende gemeenschapsplek, mét een groen karakter.”
3200 noodzakelijke nieuwe jobs
Het Broeklin-project is een belangrijke schakel in het Strategisch Project ‘Reconversie Vilvoorde-Machelen’. “Ook de lokale besturen willen met het project Broeklin het reconversiegebied omvormen tot een nieuwe stedelijke hefboomplek die hoog inzet op duurzaamheid, een menging van functies, een kwalitatief openbaar domein, een klimaatrobuust netwerk van groen en water en op een duurzame ontsluiting” zegt Tom Dehaene, gedeputeerde van de provincie Vlaams-Brabant. Steve Claeys, schepen voor Mobiliteit, Ruimtelijke Ordening en Stedenbouw in Machelen vult aan: “Broeklin is niet alleen voor onze gemeente en onze regio een gigantische meerwaarde, het is tevens op vele vlakken vernieuwend voor Vlaanderen. Bovendien is dit project noodzakelijk om de vele werkzoekenden in onze regio aan de slag te krijgen.” Machelen en Vilvoorde kampen met een werkloosheid die 2 tot 3% hoger ligt dan het Vlaamse gemiddelde. Maar de regionaal-economische impact studie van Broeklin is hoopgevend voor de regio. “Onze studie toont aan dat het project Broeklin ongeveer 3250 nieuwe jobs zal creëren” zegt VUB-professor Elvira Haezendonck. “Bovendien zal ook in de nabije omgeving de werkgelegenheid stijgen dankzij het aanzuigeffect van het stadsontwikkelingsproject. Broeklin is dus een duurzame hefboom voor de héle arbeidsmarkt.”
De partners in de coalitie van de relance vragen dat iedereen zijn verantwoordelijkheid opneemt om met Broeklin de heropleving van het gebied ook effectief te gaan realiseren. De hele regio heeft baat bij het nieuwe park, de multimodale mobiliteit, heropleving van de maakindustrie en focus op circulaire economie. “Broeklin zal een verloederd stuk niemandsland doen uitgroeien tot een duurzaam referentieproject in Vlaanderen en daarbuiten” zegt VOKA-topman Hans Maertens. “Voka ziet in Broeklin een uithangbord van de relance na corona. Het is tijd om vaart te maken in dit dossier en om de vergunningen af te leveren.”
Geen bedreiging maar versterking voor de regio
De collectieve getuigenis van vandaag effent het pad om tot een concrete realisatie van Broeklin te komen. Niettegenstaande er nog enkele bezorgdheden opdoken tijdens het openbaar onderzoek, is er een duidelijke collectieve wil om vooruit te gaan. Ook partijen die in het verleden grote bezwaren uitten, zien nu ruimte voor een concreet toekomstproject. “Voor ons ging het er van bij aanvang om dat het reconversieproject daadwerkelijk iets toevoegt en op een positieve manier aansluit op de omgeving” zegt Danny Van Assche, gedelegeerd-bestuurder van UNIZO. “Die aandachtspunten zien we nu vertaald in een duurzaam en circulair concept, met extra ruimte voor kmo’s, opleiding en vorming… ver weg van een traditioneel shoppingcenter. Het nieuwe Broeklin biedt kansen voor de regio, maar ook voor onze ondernemers, en daar was het ons van bij het begin om te doen. De cruciale basisvoorwaarden om ons in Broeklin te doen geloven zijn nu vervuld. We willen dan ook graag verder meeschrijven aan de toekomst van dit reconversieproject, waarbij we aandachtig maar constructief zullen toezien op het vervullen van die basisvoorwaarden.”
Ook milieubeweging Bond Beter Leefmilieu zat mee aan tafel om het project Broeklin mee vorm te geven en erkent de grote verschillen met het voormalige project Uplace. "Het vernieuwende concept van de werkwinkelwijk ligt in het samenbrengen van lokale productie, consumptie, circulariteit en opleiding” zegt Erik Grietens van Bond Beter Leefmilieu. “Broeklin zet in op een korte keten economie, waarbij afvalstoffen hergebruikt worden als grondstof. Dit in fossielvrije gebouwen naast een waterrobuust park. Vanuit BBL willen we er mee voor zorgen dat dit innovatieve circulaire verhaal ook een succesverhaal wordt".
Sterker project dankzij cocreatie
“Tijdens de afgelopen twee jaar hebben we met alle betrokken vertegenwoordigers uit de maatschappij veelvuldig samengezeten” zegt Jan Van Lancker, CEO van investeerder Uplace. “Het is dankzij hun inzichten, opmerkingen en inspiratie dat nu een sterk project klaar staat om uit de startblokken te schieten. Dit draagvlak is essentieel om een project met positieve impact in deze regio te kunnen realiseren.”
Die regio ligt geprangd tussen de nationale luchthaven en de hoofdstad. Het gebied kent daardoor ook grootstedelijke problemen zoals een moeilijke sociale integratie en een complexere jobmatching binnen kansengroepen. “Met A Seat At The Table brengen we kansarme jongeren, al dan niet met een migratieachtergrond, in contact met de top van het Belgische bedrijfsleven” verduidelijkt Youssef Kobo, oprichter van A Seat At The Table. “Als we naar de jeugdwerkloosheid in Brussel en de Rand kijken is duidelijk dat Broeklin hier een cruciale rol in heeft. Daarom zullen wij de ASATT Academy oprichten in het project.”
Tot slot vraagt ook de culturele sector aan de overheid om open te staan voor een vernieuwend project als Broeklin. Volgens Gunther Broucke, algemeen directeur bij Brussels Philharmonic kan ook de cultuursector zich laten inspireren door Broeklin, dat consumenten terug in contact wil brengen met het maakproces. “Een traditionele podiumvoorstelling verbergt het maakproces. Het productieproces van zo’n voorstelling tonen aan het publiek, als deel van de performance, is net de uitdaging van de toekomst. Zo worden we uitgedaagd door onze omgeving. Eindelijk!”
De Vlaamse Regering buigt zich in het voorjaar over de vergunningsaanvraag van Broeklin. Architect Alexander D’Hooghe houdt rekening met een bouwtijd van 2 jaar om het volledige project te realiseren. De private investering door Uplace bedraagt hiervoor 500 miljoen euro.
